Zothlifim Logo
Loading ...

— C. Lalramdinzela —
Editor, Mamit Times

Mizoram Journalists’ Association, Mamit District memberte chuan Ni 29/11/2021 atanga Ni 2/12/2021 chhung khan Serchhip Districta Agriculture Department hmalakna hrang hrang a hmunah an tlawh a, he huna tel ve theia ka awm kha ka lawm hle mai. Kan hmuh leh hriat atangin, hmasawnna kawnga ke pen tura zirchhuah tur a tam hle a, kan tihve theih ngei tur, vawiin thlenga kan la tih ve loh ni a lang tam tak a awm a, chungte chu kan tih ve theih hun a nghahhlelhawm hle. Departmentin hmalakna a kalpui tawh leh a kalpui meka kuthnathawktute tana hamthatna/hlawkna awm thei leh mahni leh mahni intodelh kawnga nasa zawka thawhna tur thil then khat tarlang ila, engemaw tal thil tha kan zir chhuah leh hmalakna kan kalpui ve theihna a nih beisei ang.

  1. Ar chaw herna khawl: Ar chaw herna khawl an din hi Composite Feed Mill Under Management Unit – (FOCUS)tih hming an vuah a, a building hi RKVY sum hmanga an sak niin a khawl hi Fostering Climate Resilient Upland Farming System (FOCUS) sum hmanga an lei a ni. A khawl hrim hrim hi a man to lua lo a, cheng nuai sarih sengin an bul fel vek thei a ni. Serchhip khawpui leh Serchhip district chhunga ran/ar vulhtu ten man man zawka ar chaw an lei theihna turin nasa takin tan an la a, a hlawhtlinna an hmu tan mek a ni. Kuthnathawktute hnenah Vaimim chi chin tur an pe a, an vaimim thar chhuahte chu a thila an siamna turin a nuaina khawl an bun sak bawk a, vaimim thil chu Kg khat Rs 20/- in an leisak a, vaimim hi Rs 18,95,540 man an lei khawl tawh a ni. He khawl hi pangngai taka hawn a la ni lo a, Ni 23/10/2021 khan hlawhtling taka enchhin a ni a, Ni khatah 5qtls her chhuak thei tura ngaih niin engemaw zat anm her tawh a, vaimin thil thahnem tak an chhekkhawl tawh bawk. Ar chaw an siam chhuah hi local marketa Ar chaw man chhuta 50% subsidy a hralh chhuah a ni.

Aw chaw 1qtls (100Kg) siam tura mamawhte :

  1. Vaimim 60 Kgs
  2. Bekang 20 Kgs
  3. Wheet vai 10 Kgs
  4. Chengkawl dip (Oister) 6Kgs
  5. Vitamin 2 Kgs

Heng hmarua mamawh mizoram atanga hmuh mai theih lohte hi Guwahatti atangin an chah a ni.

He khawl hi pangngai taka kal pui chhoh tum a ni a, a scheme in a duh angin, Farmers Interest Group (FIG) hrang hrang in telkhawmna Farmers Producers Organization (FPO) ah hlan a ni ang.

  1. Antam tel herna khawl: He khawl hi a thar an lei ni loin, khawl hlui an phuah chawp khawm a nih avangin a mnan zat an sawi thei lo. Diesel engine (Buh her khawl ang) hmanga siam a ni. He khawlah hian Antam rah/chi (Hawirua) tang taka phoro chu an her mai a, antam rah/chi tin khat atangin antam tel 4-5 ltrs a chhuak thei a, tun dinhmunah hralh chhuah tur khawp an la her lo a, antam her tur neite ta an lo her sak mai thin. Antam tel hi hralh chhuah tur nise tuna tel kan hmuh theih angte aia man man zawk tura ngaih a ni.
  2. Behliang dal siamna: He khawl hi KVK ten hman loha an dah, an chei that a nih avangin a man zat an sawi mai thei lo. Kum 2020 atanga an kalpui tan a ni a, kuthnathawktute hnenah behliang chi an sem a, an thar chhuah behliang rah an leisak leh a, chumi chu herin “behliang dal” an siam chhuak a ni. Kum 2020 atangin Kuthnathawktute thar chhuah behliang mu 2359Kgs chu Kgah Rs 100/- in an leisak tawh a, behliang dal an siam chhuah hi Kg khat Rs 120/- in an hralh chhuak leh a, a hmuna kan awm lai thleng hian Rs 2,04,780/- man an hralh chhuak tawh a ni. He an hmalakna leh hnathawh avang hian DAO Serchhip chuan Mizoram sawrkar atangin chawimawina a dawng nghe nghe a ni.

Serchhip District chhunga Agriculture hmalakna awmze nei leh kuthnathawktute tana hnemhnan pui tur thil tam tak a awm a, a vaia sawi sen a nih loh avangin heng thil pathum lek kan tarlante hi zirchian leh a tih ve dan kawng kan ngaihtuah a tul hle. Sum hrawm lian tak tak a ni hran lo. Serchhip District chhunga kuthnathawktute tana hmalakna tura sum department in sum an hmuh ang hi District dang pawhin a hmuh ve ngei a rinawm tlat a ni.

Kuthnathawktute an thawkrim hle a, an thawhrim rah tel tur a awm vanga taima taka um ngar ngar an ni tih a chiang viau. Ram leh hmun hma/phai zawl an neih that vanga thawkrim leh hlawhtling anga ngaih theih an ni mai thei. Hmun hma tha tak tak hi kuthnathawktute ta vek a ni bik lo a, mimal ta man chawia an neih hawh a ni tlangpui. Ram hawh man chawi chung pawhin thawh man an tel thei a, chu chu an entawk tlak em em a ni.

Kuthnathawktute an taimak mai bakah, sawrkar leh departmenin a ngaihsan em em a, chu chu an hlawhtlinna bul pakhat a ni. Ngaihsak tlaka thawhrim a tul a, rim taka thawkte ngaihven a ngai ve bawk. He thil pahnih infawk khawm hian hlawhtlinna a thlen thin a ni.

A tawp berah chuan, thil pakhat sawi lan loh theih loh a awm. “Agriculture department in kuthnathawktute tana hmalakna a kalpuina ah Political Party (Ruling) an inrawlh thuk viau em?” tih zawhna chu, Pu Tlangtimawia, District Agriculture Officer Serchhip chuan “kan kalphung hi sawrkar laipui atanga duan, tihtur leh tih loh tur awm vek a ni a, hmalakna tur duangtu ten an phal loh angin political party inrawlh hi a rem lo hrim hrim” tiin a chhang. Hei hi a ropui tak zet a, “a nihna ang tura hman chuan sum hi a lo daihzai khawp mai” ti chunga hmalakna kalpuia hna an thawh avangin hmasawnna a awm a, chu hmasawnna chu kuthnathawktuten a rah an seng mai thin a lo ni.

Heng kan sawi tlemte atang pawh hian zirchhuah tur, district pum leh kuthnathawktute tana hmasawnna tur a awm ngeiin a rinawm a, miin thil tha an tih entawn leh zi chhawn hreh lo ila, mi tih ang tive thei tur leh mi neih ang nei ve thei turin vawiin atangin kan ngaihtuahna hmang ang u hmiang.