Zothlifim Logo
Loading ...

— Kapliana Pachuau, Journalist —

Hmasang Greek mifing Aristotle-a te, Plato-a ten kan nunkhaw nawm zawkna tur atana an lo duanchhuah POLITICS hi a rei tial tial a, kan lo mamawh tual tual ta mai a. Tunah phei chuan Khawvel pum mai hi he Politics rorelna hnuaiah hian kan kun a, he Politics vek hian kan fairel bel thlenga a nghawng thin avangin dik leh fel taka Politics kalpui a nihna ram chu an dingchhuak a, hma an sawn duai duai a, Politics khel fu lo ram te erawh an rethei tual tual a, ram mipui lungngaiin an rum tlawk tlawk thin a nih hi.

Khawvel leh India ram hmundang te chu lo dahtha ta ila; Mizoram pawhin District Council hunlai atanga Politics kan buaipuina, Politics hmanga ram kan hruaina pawh a lo rei ve ta fu mai a, Union Territory atanga State puitlinga hlankai kan nihna pawh kum 50-na hial kan thleng ta. Chutihrual erawh chuan kan Politics kalpuidan fuh loh vangin vawiin thlengin mihring nuai 10 chuang awrh awmna State hi kan Politician neih tawh zawng zawng ten min la hruai dingchhuak hleithei lova, engkawngahmah intodelhna sawi tur kan nei lova, kumtin kan State sum dehchhuah GDP a hniam em em reng a, Central atanga vaibelchhe sing tel Budget lokal thin awmze nei lovin a luangral hiau hiau reng a, Political Party kan neih lian ber ber te lahin Khawvel khawi ram maha la hlawhtling ngai lo “Sum sem Poilicy” hmanga min dinchhuahtir an la tum mek bawk a, Kalphung thar aupuitu te lahin a aupui ve lo te tihduh zawng zawng deuhthaw an mausam phal leh chuang bawk si lova…Mizo mipuite hi beidawngin kan rum rei ta!!

Tunhnaiah Kum 2018 MLA General Election a Zoram mipuiin chiang taka kan lo hnawl tawh Congress Party chuan kum 20 chhung zet sum sem hmanga Zoram mipui tam tak dinchhuahtir min tumna chiang taka a hlawhchham hnu ah kum 2023 inthlanpui melh ran chungin THAT LOH THEIH LOHNA BAWM min rawn zawrh leh tan a, a awmzia Zoram mipuiin kan la man chiah lo bawk nen; a hming atang hian mi tam tak nuih a za ru nghal viau mai a, tun tum Assembly Budget Session neih zawh takah khan Serchhip Bialtu MLA Pu Lalduhoma phei chuan “Bawm mai tak tak a lo nia!” a ti hial nghe nghe a, Assembly House chhung pawh an nui thum huk a nih kha.

THAT LOH THEIH LOHNA BAWM lehkhabu, MPCC President thar Pu Lalsawta ziah chu March ni 5, 2022 Inrinni khan Aizawl Press Club ah MPCC OB leh an Party MLA ten Press Conference neiin he hunah hian MPCC Vice President Pu Lalthanzara’n a tlangzarh a, ni reilote ah Serchhip ah pawh engemawtiti in ka lo dawng ve nawlh a, phek 56 leka chhah a nih avangin ka chhiar zo thuai a. Ka lo rindan chuan kum 2023 MLA inthlanpui lo awm tura Congress Party Manifesto tur riak a nih ka lo ring a, mahse he lehkhabu hi chuan ka chan loh khanah min chhuahpui daih mai!

He lehkhabu ah hian a ziaktu Pu Sawta hian Mizo hnam hi thil chi hrang hrang hmanga runa kan awm thu – sum duh luatna leh chungril nun tlakbalna laka runa kan awm thu te, natna hlauhawm leh ruihtheih thil hmanga runa kan awm thu te, heng lakah hian kan insiamthat thuai loh chuan a tu a te mah him bik kan la awm loh tur thu te, kan insiamthat phawt chuan beisei tur kan la neih thu te, dinchhuah loh chhan tur kan neih loh thu te, sorkar tha kan mamawh thu te, ram rethei a Politician hausa nih hlauhawmzia te, misual rual tlemte in mipui an thununa an tihretheih thinzia leh mi tha rual ngawi rengin ram leh hnam tan pawi nasa tak an lo khawih reng theihdan te tarlangin, a tihdan – System tha tak hnuaiah chuan mimal, chhungkua, Khawtlang, Kohhran leh ram pum huap ang pawha THAT LOH THEIH LOHNA BAWM siam theih a nih thu thiam takin a ziak a, mak tak maiin Congress Party a sawilang miah lova, MNF, ZPM leh PC Party pawh vawikhatmah a sawichhe lova, Party lam a thailang hauh lo hrim hrim hian he lehkhabu hlutna hi a ti thuahhnih hle in ka hria.

He kan ram zim te, a mi cheng te pawh Kolkatta kawtthler pakhat zat vel lek te hi Political Party hrang hrang ten sorkarna siamin an thiamdan dan in an lo enkawl tawh thin a, an Policy leh Manifesto han thlir ila a tha em em vek a, mahse kan thlen chin chu heti mai hi a ni si! Party pakhat President phei chuan “Manifesto te chu kan in ziahthatsiak mai mai a lawm” a ti hial a nih kha!

Kan thianpa B.Lalchhanvova, CodNerc Chairman in a sawi ka hriat reng chu “India ram khawpui lian thenkhatah te Seminar leh Training nei te’n kan han kal thin a. Hrehawm ka tih thin ber chu State dang atanga lokal ten an State innghahna leh hmachhawp chihrang hrang chhuang taka an sawi laia kan State in innghahna, hmachhuan sawi tur kan nei ve lo thin hi a ni” a ti.

THAT LOH THEIH LOHNA BAWM lehkhabu hi ngun taka han chhiar vang vang hian a sawi tum tak chu kan Political System siamthat hi ni berin a lang. Hemi chungchang UNAU CAKE INPHEL tehkhin thu hmanga a tarlan hi tawite han Quote chhuak ila –

“Unau naupang pahnih hi an pa in rem hre takin ‘That loh theih lohna bawm’ hmangin Cake inphel turin hetiang hian rem a ruatsak a. Naupang te mah ni se, an duham tlat tih kha a hre ran si a. ‘A u zawkin a phel anga, a nau zawkin a thlang hmasa ang’ a ti a. A u zawk khan a nauvin a thlang hmasa dawn tih hre rengin uluk takin, intiat thei ang ber khan a phel a. Intiata a phel loh chuan a lian zawk zawk kha a nauvin a chang dawn tih a hria a, a te zawk chan a duh bik si lo!A thlang hmasa zawk tan lah a intiat reng tho avangin thlan hmasak khan awmzia a nei chuang si lo…” tiin.

A chunga tehkhin thu atanga chiang reng mai chu “Kan Political System hi fuh se kan ramin sorkar tha kan nei anga, eirukna leh hlemhletna a bo anga, rethei leh hausa inkar a zim anga, a hmutu tur hre sa a Tender chhan a reh anga, Contract works a lo tha tawh anga, Party bil sorkar awm tawh lovin mipui huap sorkar kan nei anga, System tha hnuaiah chuan sum tam tak senga kan fa te phai School tha a dah a ngai tawh lovang a, Sorkar hnalak a lo fair tawh anga, kuthnathawktu ten an thawh milin hlawh an lo hmu ve tawh anga, Pu Rokunga te Raltiang ram sawi thin ah khan Mizo mipui zawng zawng hi kan lut thei mai dawn….” a lo ni!

That loh theih lohna bawm a thu leh hla te hi Party bilin an aupui tur hi a uihawm hle in ka hria a, a chhan pawh Party dang tan chuan mi Party inzawrhna han aupui ve chiam a rem dawn loh vang a ni. Party bil aupui tur chu ni lo se Book of the Year a thlan hial chakawm khawpa lehkhabu tha leh hlu, vawiin leh naktuk thlenga mitin, a tha zawnga kan nun kaihruai thei inziahna a ni si a, chuvang chuan a man a to lem lo bawk a, Mizo mipui zawng zawng hian chhiar vek thei ila, engemawti kawng zawng talin kan hlawkpui ngei ka beisei.